آزمايشگاه های تشخيص طبی در مراکز درمانی و یا آزمایشگاه های مستقر در دانشگاه ها، مدارس و کارگاه ها از ابتدای تاسيس بایستی بر مبنای ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور نسبت به تهیه الزامات اقدام نمایند. وجود ابزار، تجهیزات، وسایل و لوازم آزمایشگاه مطابق با استانداردها نیز الزامی می باشد که یکی از پرکاربردترین لوازم آزمایشگاهی پلیت نام دارد. پلیت توسط میکروبیولوژیست آلمانی به نام ژولیوس ریچارد پِتری که در دفتر بهداشت و درمان برلین به همراه رابرت کخ فعالیت می کردند اختراع شد. اگر قصد آشنایی با پلیت و کاربردهای آن را دارید با ما تا انتهای این متن با ما همراه باشید.

پلیت آزمایشگاهی چیست؟

پلیت یکی از مهم ترین و پرمصرف ترین وسایل آزمایشگاهی است که بخاطر مخترع آن ژولیوس ریچارد پتری با نام پتری دیش نیز شناخته می شود. پلیت ظرفی به شکل بشقاب از جنس پلاستیک یا شیشه است که دارای دو کفه می باشد که یک بخش به عنوان پایه با عمق کمتر و قسمتی دیگر به عنوان درپوش استفاده می شود که کاربرد آن در آزمایشگاه ها بسیار گسترده است اما مهمترین کاربرد پلیت ها، انجام فرآیند کشت سلول توسط زیست شناسان می باشد. پلیت ها مزایایی همچون سطح مناسب جهت کشت های سلولی و وجود درپوش برای جلوگیری از نفوذ آلودگی ها را دارا هستند. امروزه پلیت ها به عنوان اصلی ترین تجهیزات آزمایشگاهی بشمار می روند که هرکدام از انواع آن، دارای ویژگی های مهمی می باشند.

پلیت چه ویژگی هایی دارد؟

پلیت دارای ویژگی های بسیار مهمی است که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

  • پلیت ها ظروفی شیشه ای هستند که از شیشه مقاوم به حرارت تا ۱۶۰ درجه سانتیگراد ساخته می شوند که با پیشرفت علم این ظروف از جنس پلاستیک نیز ساخته می شوند که در برابر حرارت، همچون نوع شیشه ای، مقاومت بسیار خوبی دارند.
  • پلیت ها وسایلی دایره ای شکل هستند که اصولاً دارای قطر ۳۰ میلی متر الی ۲۰۰ میلی متر هستند و برای تعیین ارتفاع پلیت ها هنگام ساخت از نسبت استفاده می شود. بدین ترتیب نسبت ارتفاع به قطر بین ۱ به ۱۰ تا ۱ به ۴ می باشد. با پیشرفت علم، پلیت هایی به شکل مکعب یا چهارگوش نیز تولید و روانه بازار شده اند.
  • برخی پلیت ها دارای توری مشبک در بخش پایین خود هستند زیرا این عامل در سنجش میزان تراکم میکروارگانیسم کشت شده کاربرد دارد.
  • برخی پلیت ها دارای پایه هستند که جهت مشاهده آسان نمونه زیر میکروسکوپ بکار می روند.
  • پلیت دارای یک درپوش شفاف است که در برخی از انواع آن، سوراخ هایی در اطراف لبه درپوش وجود دارد و علت آن جلوگیری از تراکم آب و تهویه هوای سطح کشت می باشد.

کاربرد پلیت چیست؟

پلیت به عنوان یکی از تجهیزات آزمایشگاهی و ظروف مهم، کاربرد بسیار وسیعی دارد. از آزمایشگاه میکروبیولوژی، گیاه شناسی، زیست شناسی سلولی تا آزمایشگاه شیمی و پزشکی کاربرد فراوان دارد.

آزمایشگاه میکروبیولوژی

پلیت ها برای کشت انواع باکتری ها، قارچ ها، مخمرها و هر نوع میکروارگانیسمی که روی سطح نیمه جامد و جامد رشد کند، مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین این وسیله برای کشت انواع سلول های میکروبی با استفاده از آگار کاربرد دارد که آن را با درپوش به صورت وارونه در انکوباتور جهت تکثیر قرار می دهند.

آزمایشگاه گیاه شناسی

پلیت ها بمنظور تحقیق بر روی رشد گیاهان و جوانه زنی انواع گیاهان در آزمایشگاه های گیاه شناسی مورد استفاده قرار می گیرند.
آزمایشگاه حشره شناسی
در آزمایشگاه حشره شناسی از پلیت ها برای تحقیق بر روی مراحل زندگی انواع حشرات استفاده می شود.

آزمایشگاه شیمی

بهترین راه برای انجام آزمایشات شیمی همچون ته نشین کردن رسوبات و تبخیر مایعات، استفاده از پلیت ها می باشد. دستگاه هایی نظیر دسیکاتور و آون نیز در آزمایشگاه شیمی از انواع مختلف آن استفاده می کنند.

ذخیره نمونه

پلیت ها به دلیل دارا بودن درپوش، مناسب ترین گزینه برای ذخیره انواع اجسام کوچک، مایعات، پودر ها و غیره هستند. همچنین به دلیل دارا بودن سطح شفاف و صاف، امکان مشاهده محتویات داخل ظرف بدون نیاز به برداشتن درپوش پلیت ها میسر می باشد.

تشخیص آلودگی

برای تعیین میزان آلودگی سطوح گوناگون از آن استفاده می شود که ابتدا پلیت های حاوی محیط کشت را آماده می کنند و کار نمونه گیری از سطوح را آغاز می نمایند.

روش استفاده از پلیت چیست؟

در پلیت ابتدا محیط کشت جامد همچون آگار را قرار می دهند. سپس بعد از تلقیح نمونه‌ سلولی، درپوش پلیت را می بندند و آن را به صورت وارونه در دستگاه انکوباتور می گذارند تا محیط مناسبی برای کشت نمونه های باکتری و سلولی ایجاد شود. حتما توجه داشته باشید که در طی انجام کار از وسایل  و پپیت‌ های استریل استفاده نمایید تا ترکیبات مختلف به محیط‌ کشت داخل پلیت ها وارد نشود. از برداشتن درب پتری دیش ها خودداری نمایید تا آلودگی وارد محیط های کشت نشود‌ و در صورت لزوم از چسب های مخصوص جهت محکم کردن درپوش پلیت ها استفاده کنید.

انواع پلیت

پلیت ها در نوع، جنس و ابعاد با یکدیگر متفاوت هستند. از نظر نوع، برخی پلیت ها به صورت ظروف درپوش دار تولید می شوند و برخی دیگر ظروف چندخانه هستند که برای انجام کشت های مختلف همزمان کاربرد دارند. ساده، مشبک، تقسیم بندی شده و شیاردار از انواع مختلف پلیت ها می باشند. نظر جنس، پلیت ها در دو نوع پلاستیکی و شیشه ای عرضه می شوند که پلیت های شیشه ای از جنس بورسیلیکات هستند و پلیت های پلاستیکی از جنس پلی استایرن ساخته می شوند که اصولاً درپوش پلیت های پلاستیکی از استحکام بهتری نسبت به نوع شیشه ای برخوردار هستند. از نظر ابعاد نیز، پلیت ها در اندازه دهانه با یکدیگر تفاوت دارند. ۴، ۶، ۸، ۱۰،۱۲، ۱۵، ۲۰ سانتی متر ابعاد مختلف دهانه ظروف پلیت می باشد. پلیت های شیشه ای را پس از استفاده می توان به راحتی استریل کرد و مجدد استفاده کرد.

خرید پلیت آزمایشگاهی

به منظور خرید پلیت آزمایشگاهی می توانید به سایت لاب تجهیز و اگر دستگاه مورد نظر خود را پیدا کردید، آن را سفارش دهید.